Levertransplantatie bij uitgezaaide darmkanker kan in combinatie met chemotherapie de kans op langere overleving sterk vergroten. Dat blijkt uit een belangrijke nieuwe studie: de TransMet-studie. Dit onderzoek werd gedaan bij mensen met uitgezaaide darmkanker die alleen uitzaaiingen in de lever hebben.

Levertransplantatie bij uitgezaaide darmkanker

Darmkanker (colorectaal carcinoom) kan uitzaaien naar andere delen van het lichaam. Vaak gebeurt dit naar de lever. Als de uitzaaiingen alleen in de lever zitten, proberen artsen deze soms weg te halen met een operatie of andere lokale behandeling. Bij ongeveer 70% van de mensen kan dat niet meteen. Dan krijgen mensen eerst chemotherapie. Als de chemotherapie goed werkt en er geen nieuwe uitzaaiingen ontstaan buiten de lever, wordt soms alsnog gekeken of een operatie of andere lokale behandeling mogelijk is.

Een andere, nog weinig toegepaste mogelijkheid is een levertransplantatie. Hierbij krijgt de iemand een gezonde lever van een donor. Dit was tot nu toe vooral onderzocht in kleine studies. De TransMet-studie is de eerste grote studie die deze behandeling echt goed onderzoekt.

Opzet TransMet-studie

In de TransMet-studie deden 94 mensen mee. Ze waren tussen de 18 en 65 jaar oud, en hadden allemaal darmkanker met blijvend niet-operabele uitzaaiingen in de lever. Ze hadden geen andere uitzaaiingen in het lichaam en geen BRAF-mutatie (een specifieke verandering in het DNA van de tumor).

De deelnemers werden verdeeld in twee groepen:

  • Eén groep kreeg chemotherapie én een levertransplantatie.
  • De andere groep kreeg alleen chemotherapie.

Na gemiddeld bijna 5 jaar bleek het verschil groot:

  • In de groep met levertransplantatie leefde bijna 57% van de mensen na 5 jaar nog.
  • In de groep met alleen chemotherapie was dat maar ongeveer 13%.

Als alleen werd gekeken naar de mensen die echt volgens het plan zijn behandeld, lagen de cijfers nog hoger:
73% overleefde 5 jaar na transplantatie, tegenover 9% met alleen chemotherapie. Het aantal mensen met ernstige bijwerkingen was in beide groepen ongeveer gelijk (80% en 83%).

‘Indrukwekkende resultaten’

Prof. dr. Kees Verhoef, een specialist in leveroperaties, vindt de resultaten indrukwekkend: “Het is bijzonder dat het is gelukt om mensen te verdelen over twee zulke verschillende behandelingen. En dat het verschil in overleving zó groot is, is echt spectaculair.” Hij benadrukt ook hoe zorgvuldig de onderzoekers mensen hebben geselecteerd. Elk ziekenhuis had een groep deskundigen die besliste wie mee mocht doen. Daarnaast was er nog een centrale commissie die extra streng controleerde.

“De mensen die meededen waren vaak jong, maar hadden toch veel leveruitzaaiingen. Juist bij zulke ernstige ziekte zijn deze uitkomsten hoopgevend.” Ook bij alleen chemotherapie leefde een kleine groep nog na vijf jaar. Verhoef: “Dat geeft te denken. Wat als je deze behandeling inzet bij mensen met iets minder uitzaaiingen? Misschien kun je dan nóg betere resultaten behalen.”

In Nederland werken artsen uit onder andere Rotterdam, Groningen en Leiden al samen aan deze behandeling. Tot nu toe kwam alleen een kleine groep mensen in aanmerking voor levertransplantatie. Maar door deze nieuwe studie is het mogelijk dat meer mensen deze behandeling kunnen krijgen. “Deze studie laat zien dat levertransplantatie echt verschil kan maken. We hopen dat het nu een officiële behandeling wordt voor deze groep mensen,” besluit Verhoef.

Meer weten?

Wil je meer horen over dit onderzoek? Luister dan naar de podcast via:
👉 medischeoncologie.nl/podcast

Bron: Contactblad Lynch Polyposis maart 2025